Daarom werd deze studie gedaan

Buitenverlichting is een terrein waar de nieuwe LED-technologie zijn eerste en grootste doorbraak beleefde. Daar zijn verschillende redenen voor. Vanwege de lagere omgevingstemperaturen is LED-verlichting uitstekend geschikt in een buitenomgeving. Aangezien buitenverlichting verantwoordelijk is voor een aanzienlijk deel van het energieverbruik van onze samenleving, is het ook interessant om het energieverbruik daarvan te verlagen. Maar er zijn ook nadelen, omdat LED soms als verblindend wordt ervaren. In een tijd waarin veelal voor LED wordt gekozen als er buitenarmaturen worden vervangen, is het doel van Fagerhult een hoger rendement en een grotere energiezuinigheid te garanderen en tegelijkertijd de gevolgen van de LED-technologie op de lichtergonomie in woonwijken te onderzoeken.

Drie lichtbronnen, twee woonwijken

De studie vond in 2008 plaats in twee woonwijken – in Helsingborg en in Luleå. In Helsingborg werd hogedruknatrium vervangen door LED's en in Luleå werden kwiklampen vervangen door LED's. De nieuwe LED-armaturen werden door Fagerhult ontworpen met geavanceerde reflectortechniek en indirect licht. Het doel was een optimaal rendement zonder afbreuk te doen aan het lichtcomfort.

Superieur rendement met LED's

De studie toonde aan dat het LED-armatuur een aanzienlijk hoger rendement had dan de hogedruknatrium- en kwiklampen. De kwiklamp haalde een rendement van 47 % (21 lm/W), de hogedruknatriumlamp had een rendement van 37 % (27 lm/W), terwijl het rendement van de LED maar liefst 68 % (34,5 lm/W) was. De LED-technologie heeft zich in vier jaar tijd echter sterk ontwikkeld. Het huidige corresponderende vermogen van de LED is 50 lm/W, wat dus een nog beter resultaat zou hebben betekend.

Tot 88 procent energiebesparing

Tijdens deze studie werd ook de feitelijke energiebesparing gemeten, met en zonder lichtregeling. In Helsingborg, waar hogedruknatriumlampen werden vervangen door LED-verlichting, betekende dit een energiebesparing van 41 % zonder lichtregeling en 60 % met lichtregeling. Als we het vermogen van de huidige LED-eenheden toepassen, zou dat nog verdere besparingen hebben betekend, van respectievelijk 59 en 72 %.

In Luleå, waar kwiklampen werden vervangen door LED’s, was de energiebesparing nog groter. Hier betekende de vervanging een besparing van 76 % zonder lichtregeling en 83 % met lichtregeling. Met het huidige vermogen van de LED-eenheden waren dezelfde besparingen respectievelijk 84 en 88 % geweest. 

Prettigere woonomgevingen

De studie toonde ook aan dat, door de overgang naar LED, de beleving van de bewoners over hun directe omgeving in positieve zin werd beïnvloed. In Luleå, waar de LED-armaturen kwiklampen vervingen, vonden de bewoners dat de kleurweergave verbeterd was. Men beleefde bomen en planten, gevels, bankjes en speeltoestellen op een duidelijker en meer aansprekende wijze. De studie liet ook een aanzienlijk grotere toegankelijkheid zien. Het werd eenvoudiger om obstakels te zien, bordjes te lezen en details te onderscheiden, met name de gezichten van mensen. Men vond de verlichting ook feller maar tegelijkertijd minder verblindend. Het enige punt waarop de bewoners geen verschil merkten, was de mate van veiligheid. Dat kan komen doordat de feitelijke lichtplanning van de wijk niet werd gewijzigd: de LED-armaturen vervingen immers de bestaande armaturen.

LED – een vanzelfsprekend alternatief voor kwik

Op dit moment is maar liefst 40 % van de buitenverlichting in Zweden gebaseerd op kwiklampen. Met ingang van 2015 wordt de verkoop van deze lichtbronnen volgens de nieuwe EcoDesign-verordening verboden. Deze studie toont duidelijk aan dat de keuze voor LED ter vervanging, een veilige en zeer voor de hand liggende keuze is. Het leidt tot een groter rendement en een grotere energiezuinigheid, met een betere ergonomie dan voorheen. Daarnaast zorgen de grote energiebesparingen bij deze investering ook voor een positief financieel plaatje.